Người ở Việt Nam có thể đầu tư chứng khoán Mỹ được không?

Người Việt Nam có thể đầu tư chứng khoán Mỹ nếu mở tài khoản tại các công ty môi giới quốc tế chấp nhận khách hàng cư trú tại Việt Nam. Khi thực hiện chuyển tiền quốc tế & đầu tư, bạn cần chú ý một số quy định về thuế và ngoại hối. Phố Wall Tại Nhà sẽ đưa bạn đến bài viết bên dưới để khám phá chi tiết hơn.

Quy định Mỹ cho người Việt trong chuyển tiền quốc tế & đầu tư cổ phiếu

Từ góc nhìn của Mỹ, người sống ở Việt Nam được phép mở tài khoản và mua cổ phiếu Mỹ. Luật chứng khoán Mỹ không yêu cầu bạn phải là công dân hay cư dân Mỹ. Bạn chỉ cần dùng hộ chiếu, giấy xác nhận địa chỉ và khai mẫu thuế W-8BEN. Miễn là broker chấp nhận khách ở Việt Nam, bạn có thể giao dịch bình thường. Mỹ chỉ quan tâm đến việc bạn có phải là người thuộc diện bị cấm vận hay không. Nếu không, thì họ coi bạn là nhà đầu tư nước ngoài hợp lệ, tức non-resident alien. Quy định của Mỹ rất rõ ràng và minh bạch. Khi chuyển sang phần thuế, Mỹ chỉ đánh mạnh vào cổ tức. Tất cả cổ tức từ cổ phiếu Mỹ của người Việt đều bị giữ lại 30% vì Mỹ và Việt Nam chưa có hiệp định thuế song phương có hiệu lực. Còn lãi vốn thì đa số trường hợp lại không bị đánh thuế nếu bạn không cư trú tại Mỹ và không kinh doanh tại đây. Nói cách khác, phía Mỹ hoàn toàn không phải trở ngại. Tất cả đều có khung pháp lý rõ ràng, dễ hiểu và dễ tuân thủ.

Hạn chế pháp lý Việt Nam trong chuyển tiền quốc tế & đầu tư chứng khoán nước ngoài

Khi chuyển góc nhìn sang luật Việt Nam, mọi thứ đổi màu ngay. Luật Việt Nam liệt kê “đầu tư chứng khoán nước ngoài” là một hình thức đầu tư. Nhưng văn bản quan trọng nhất là nghị định 135/2015 lại giới hạn cực chặt. Theo nghị định này, cá nhân Việt Nam chỉ được đầu tư chứng khoán nước ngoài trong trường hợp nhận cổ phiếu ESOP/RSU từ công ty nước ngoài. Ngoài ESOP, cá nhân không được cấp phép để tự mang tiền ra nước ngoài đầu tư chứng khoán. Điều này nghĩa là khi bạn tự chuyển USD sang các broker Mỹ như Interactive Brokers hay Charles Schwab, bạn đang rơi vào vùng không có hành lang pháp lý rõ ràng. Không phải bị cấm thẳng, nhưng không nằm trong danh mục được phép. Luật ngoại hối của Việt Nam hoạt động theo cơ chế “được làm khi nhà nước cho phép”, không phải “không cấm thì được làm”.

Ngay cả việc bạn chuyển tiền cũng bị ràng buộc. Theo Pháp lệnh Ngoại hối, mọi khoản tiền chuyển ra nước ngoài phải đúng mục đích được phép. Đầu tư chứng khoán nước ngoài không nằm trong danh mục cá nhân được phép. Thế nên nếu bạn ghi nội dung chuyển tiền là “chi tiêu cá nhân” nhưng thực tế nạp vào tài khoản broker, bạn đang dùng sai mục đích chuyển tiền. Khi số tiền lớn và dòng tiền lặp lại, ngân hàng có quyền yêu cầu giải trình.

Tóm lại, về phía Mỹ bạn hợp lệ, nhưng nhìn từ phía pháp luật Việt Nam, bạn đang đứng trong vùng xám.

Thuế thu nhập toàn cầu của Việt Nam trong chuyển tiền quốc tế & đầu tư chứng khoán Mỹ

Việt Nam đánh thuế cá nhân theo nguyên tắc thu nhập toàn cầu. Nghĩa là dù bạn kiếm tiền ở Mỹ, bạn vẫn phải kê khai tại Việt Nam nếu bạn là cư dân thuế (ở Việt Nam từ 183 ngày trở lên hoặc có nơi ở thường trú). Cổ tức bạn nhận từ Mỹ đã bị Mỹ giữ lại 30%. Việt Nam cho phép khấu trừ phần thuế đã nộp này khi tính thuế trong nước, nhưng chỉ được khấu trừ tối đa bằng mức thuế Việt Nam tính trên cùng khoản thu nhập. Vì hai nước chưa có hiệp định tránh đánh thuế hai lần, thủ tục chứng từ sẽ phức tạp hơn. Lãi vốn từ việc bán cổ phiếu Mỹ cũng thuộc nhóm “thu nhập nước ngoài”, và về nguyên tắc vẫn phải khai tại Việt Nam. Đây là điểm đa phần nhà đầu tư không để ý, nhưng lại cực kỳ quan trọng nếu sau này bạn cần giải trình tài sản khi mua nhà, mua xe, hoặc chuyển số tiền lớn về nước.

Ba giải pháp hợp lệ cho chuyển tiền quốc tế & đầu tư chứng khoán Mỹ

Có ba cách hợp lệ hơn mà người am hiểu luật đang dùng. Thứ nhất, đầu tư gián tiếp thông qua các quỹ trong nước. Bạn có thể mua chứng chỉ quỹ/ETF tại Việt Nam nhưng các quỹ này đầu tư vào thị trường Mỹ thông qua ủy thác. Khi đó bạn chỉ đầu tư trong nước, còn việc đưa tiền ra nước ngoài là trách nhiệm của quỹ – tổ chức được cấp phép. Thứ hai, nhận ESOP/RSU của công ty nước ngoài. Đây là con đường sạch nhất về mặt pháp lý vì đã có quy trình đăng ký với Ngân hàng Nhà nước. Nhiều nhân sự cấp cao trong các tập đoàn đa quốc gia vẫn dùng cách này. Thứ ba, thành lập pháp nhân ở nước ngoài. Một số nhà đầu tư lớn lập công ty tại Singapore hoặc Hong Kong rồi để pháp nhân đứng tên đầu tư. Cách này tốn chi phí, nhưng lại đúng khung pháp lý về đầu tư ra nước ngoài của doanh nghiệp.

Tận dụng Tiger Trade hiệu quả trong chuyển tiền quốc tế & đầu tư từ Việt Nam

Tiger Trade là một ứng dụng có thể giúp nhà đầu tư ở Việt Nam giao dịch cổ phiếu Mỹ, ETF và cả quyền chọn (options), vì nền tảng này cung cấp đầy đủ các sản phẩm của thị trường Mỹ. Tuy nhiên, cần hiểu rõ rằng ở Việt Nam, Tiger Trade chỉ đang ở mức “sử dụng được” chứ chưa nằm trong một khung pháp lý được công nhận. Tiger Brokers có giấy phép ở nước ngoài, nhưng khi bạn ở Việt Nam và tự chuyển tiền ra nước ngoài để nạp vào tài khoản Tiger Trade, hành vi này vẫn có thể bị xem là đầu tư gián tiếp ra nước ngoài không phép, vì luật Việt Nam hiện chưa cho cá nhân quyền tự do đầu tư chứng khoán nước ngoài. Điều này khiến việc dùng Tiger Trade từ Việt Nam trở thành một vùng xám pháp lý, nên nhà đầu tư cần thận trọng, lưu giữ đầy đủ chứng từ và đặc biệt chú ý hơn nếu số tiền lớn hoặc sau này bạn phải chứng minh nguồn gốc tài sản.

Toàn cảnh rủi ro & cơ hội trong chuyển tiền quốc tế & đầu tư chứng khoán Mỹ từ Việt Nam

Bức tranh tổng thể cho thấy tình huống khá rõ ràng. Phía Mỹ thì hoàn toàn hợp lệ vì broker được phép mở tài khoản cho người nước ngoài và IRS có quy định thuế minh bạch. Nhưng khi nhìn từ phía Việt Nam, cá nhân lại không có khung pháp lý cho phép tự đầu tư chứng khoán nước ngoài, nên việc chuyển tiền sang broker Mỹ rất dễ bị xem là đầu tư gián tiếp ra nước ngoài không phép. Tuy vậy, thực tế vẫn có rất nhiều người làm và với số tiền nhỏ. Hệ thống thường “làm lơ”, nhưng rủi ro pháp lý vẫn luôn tồn tại. Đặc biệt là nếu nhà nước siết chặt quản lý hoặc khi bạn cần chứng minh nguồn gốc tài sản ở những giao dịch lớn. 

Sau khi nhận ra rằng việc giao dịch chứng khoán Mỹ từ Việt Nam vẫn còn nhiều vùng xám pháp lý và chưa có một nền tảng nào thật sự “chuẩn phép” để sử dụng trọn vẹn, có thể bạn sẽ thấy an tâm hơn nếu tìm một hướng đi mà người Việt ở Mỹ đang dùng để tiếp cận thị trường một cách bài bản. Và nếu sau này bạn có dự định sang Mỹ, định cư, hoặc đơn giản muốn hiểu sâu hơn cách người tại Mỹ giao dịch chuyên nghiệp, thì Trader Toàn Năng – Daytrade & Swing Trade Secret Technique của Phố Wall Tại Nhà sẽ giúp bạn nâng cao độ chính xác khi chọn điểm vào – điểm ra. Một kỹ năng cốt lõi để giao dịch tự tin và hiệu quả trong môi trường pháp lý minh bạch hơn.